DİYARBAKIR İLİNİN HARİTADAKİ KONUMU

ÇERMİK TARİHİ

Çok eski bir tarihe geçmişe sahip olan Çermik bölgesi, çağımızda anayol kavşaklarından uzakta kaldığından bağrında sakladığı çok güzel ve sağlam mimari eserlerine rağmen henüz gereği gibi araştırılmadan durmaktadır. Bu siteyle bir amacımız da güzel yurdumuzun bu şirin ve tarihi köşesini her yönüyle tanıtmaya çalışmaktır.

Çermik bölgesi... ilk çağlardan günümüze kadar değişik medeniyetlere beşiklik etmiştir. Dünyada ilk uygarlıkların Mezopotamya (Dicle ve Fırat arasındaki topraklar) bölgesinde ortaya çıktığını düşünürsek, Çermik’in tarihi daha bir önem kazanmaktadır.

Çermik’in geniştarihçesi Harput ve Diyarbakır’dan bahseden kaynaklardan daha genişbir şekilde incelenebilir. Çünkü batıdan derin ve yol vermez yatakla Fırat’ın Malatya bölgesinden ayırdığı Çermik bölgesi, tarih boyunca bu iki ana şehre (Harput ve Diyarbakır) hakim olan devletlerin idaresinde kalmıştır.

COĞRAFİ YAPI

Diyarbakır iline bağlı olan Çermik ilçesi 390-27’ doğu boylamı, 380-07’ kuzey enlemleri arasında bulunmaktadır. Denizden yüksekliği 700 m’dir.
1032 Km2’lik yüzölçümü sahip olan Çermik İlçesini Kuzey-Batı ve Kuzeyden Çüngüş; Doğudan Ergani; Güneyden Siverek (Şanlıurfa) ve Batıdan Gerger (Adıyaman) ilçeleri çevrelemektedir.

Çermik İlçe merkezi, Diyarbakır’ın kuzeybatısında, Sinek Çayı kıyısında uzanan Kale ve Heykel dağları ile çevrili olup Diyarbakır’a uzaklığı 90 Km’dir.
Çermik ilçesini kuzeyden Güneydoğu Torosların devamı olan dağlar çevreler. İlçenin batısında Aşukar, kuzeybatısında Gelincik, kuzeyinde Büyük Heykel, güneyinde ise Petekkaya sırtları yer alır. Sinan Dağı ilçenin kuzeybatı tarafındaki Gelincik Dağı’nın orta kısmında yer alır. Dağların yüksekliği kuzeyden güneye doğru azalma gösterir.

İlçenin önemli akarsuları; Sinek Çayı, Midye Çayı, Gözsuyu, Beylik Madrap Suyu ve Sinan Suyu’dur. İlçe yer altı suları bakımından zengindir. Pek çok yerde küçük kaynaklara rastlanır. Mineral yönünden zengin Çermik Kaplıcası önemli turizm merkezidir.

Çermik, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. Çermik, adını bölge dillerinden biri olan Zazaca dilindeki sıcak su anlamına gelen "Çermug" kelimesinin türetilmesi ile almıştır. Türkçülüğün önderlerinden görülen Ziya Gökalp'in   memleketi burasıdır. İlçe bugünkü ismini ise dünyaca meşhur kaplıcalarından almıştır. Ayrıca ilçede Artuklu Beyliği döneminden kalma birçok tarihi eser mevcuttur. Bunların başlıcaları; Haburman Köprüsü, Çeteci Abdullah Paşa Medresesi ve Çermik Hamamımı'dır.